Fars rejiminə tərs sillə

"İranın son addımları məcbur edir ki, Azərbaycan adekvat addımlar atsın"
İran Xəzərdə "Şahdəniz" yatağının işlənməsi üzrə "Mərhələ-2" layihəsi çərçivəsində Azərbaycan qazının potensial alıcısı siyahısından çıxarılıb. Bu xəbəri "Turan"a Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin yüksək vəzifəsi nümayəndəsi verib: "Alıcıların seçilməsi zamanı əsas kimi uzunmüddətlilik, etibarlılıq, sabitlik və bazarın kommersiya cazibəsi götürülür. İran nümayəndələrilə ilkin danışıqlar göstərib ki, İran tərəfi bütün bu meyarları təmin edə bilməyəcək". İranın Azərbaycan qazının ixracının potensial marşurtları siyahısından çıxarılmasını "Şahdəniz" layihəsinin kommersiya operatoru olan "Statoyl-Hydro" Azərbaycan şirkətinin nümayəndəsi də faktiki olaraq təsdiqləyib.

Səlcuq

Belə ki, şirkətin qaz nəqli haqqında müqavilənin imzalanması üzrə səlahiyyətlisi Sveynunq Bankel iki gün öncə Kaspian Oil& Gaz-2009 konfransında çıxış edərkən qaz ixracı üçün 4 mümkün marşurutu açıqlayıb: "Cənub axını", "Ağ axın", Türkiyə ərazisindən və Rusiya vasitəsilə.
Yada salaq ki, bir müddət əvvəl ABŞ dövlət katibinin Avrasiya enerji məsələləri üzrə xüsusi nümayəndəsi Riçard Morninqstar Azərbaycanı İran beynəlxalq öhdəliklərini yerinə yetirməyincə bu ölkəni beynəlxalq qaz layihələrindən kənar etməyə çağırıb.
Məsələ ilə bağlı münasibətini öyrəndiyimiz politoloq Elxan Şahinoğlu deyir ki, əgər rəsmi Bakı bu cür addım atıbsa, bunu məntiqli addım kimi dəyərləndirmək lazımdır: "Son zamanlarda İran Azərbaycana qarşı sərt və kəskin mövqe tutmağa, müəyyən bəyanatlar verməyə başlayıb. Məhz bu mövqenin qarşılığında da Azərbaycanın belə addımı başa düşülən və məntiqlidir. Ancaq şəxsən mən inanmıram ki, ABŞ dövlət katbinin çağırışı bu məsələyə ciddi təsir göstərib. Azərbaycan həmişə İranla normal münasibətlər saxlamaq istəyib və buna çalışıb. ABŞ rəsmilərinin bu cür çağırışları əvvələr də olub. Amma Azərbaycan bu çağırışlara uyğun hərəkət etməyib. Hər halda İranla normal münasibətlər qurulub. Amma İranın son addımları məcbur edir ki, Azərbaycan adekvat addımlar atsın. Sadəcə ola bilsin ki, Azərbaycanın atdığı sonuncu addım ABŞ-ın istəklərilə üst-üstə düşür". Politoloq son addımdan sonra İranın Azərbaycan üçün müəyyən problemlər yarada biləcəyini istisna etmir:
"Azərbaycan Qərbə inteqrasiya yolu tutduğundan bu problemlərin yaranmasını zaman-zaman müşahidə etmişik. Yadınızdadırsa bir vaxtlar İranın hərbi gəmiləri su sərhədimizi, təyyarələri isə hava sərhədimizi pozurdu. İran hər zaman bu cür addımlar atmağa çalışacaq, ancaq biz dövlət olaraq bundan çəkinməməliyik. Geri çəkilsək, onlar daha çox üzərimizə gəlməyə başlayacaqlar. İllər uzunu Bakı İsraillə münasibətlər qurmadı, orada səfirlik açmadı. Bu addım məhz İrana görə atılırdı. Ancaq nəticəsi nə oldu? Azərbaycan torpaqlarını işğal edən Ermənistanla yüksək səviyyədə münasibətlər quruldu, ölkəmizə qarşı qeyd etdiyim kimi sərt və kəskin mövqe tutuldu. Bu səbəbdən İranın atacağı addımlardan çəkinmək doğru olmazdı, əksinə adekvat addımların atılması daha uğurlu variantdır".