İrana Nüvə Silahının Yayılmaması haqqında Müqavilədən çıxmaq faydalı deyil

İrana Nüvə Silahının Yayılmaması haqqında Müqavilədən çıxmaq faydalı deyil


İran parlamentində BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələri və beynəlxalq sanksiyaların ardınca MAQATE ilə əməkdaşlığın azaldılmasının mümkünlüyü haqqında bəyanat Tehranın Nüvə Silahının Yayılmaması haqqında Müqavilədən çıxmasına gətirməyəcək.

їŞübhə edirəm ki, İran Nüvə Silahının Yayılmaması haqqında Müqavilədən (NSYM) çıxacaq, - amerikalı ekspert Aişə Cəlal hesab edir. Çox güman ki, o ABŞ - ı MAQATE -yə həddən artıq təzyiq göstərməkdə ittiham etməyə davam edəcək və özünün їdincї nüvə proqramının inkişafında Avropa ölkələrinin dəstəyini axtaracaqї.

İran XİN-in rəhbəri Mənuçöhr Möttəki Nyu -Yorkda ABŞ - ı İranın nüvə proqramının mahiyyəti haqqında yalan informasiya yaymaqda ittiham edib və bildirib ki, Tehran MAQATE ilə əməkdaşlığı azaltmaq niyyətində deyil, - Reuters cümə günü xəbər verib. Bu bəyanatlar İran İslam Şurası Məclisi (parlament) İdarə Heyətinin üzvü Musa Qurbaninin çıxışından sonra səslənib. Qurbani bildirib ki, BMT Təhlükəsizlik Şurasının İranın nüvə proqramına qarşı yeni Qətnamə qəbul etməsindən sonra, İslam Respublikası MAQATE ilə əməkdaşlığı azalda bilər.

BMT Təhlükəsizlik Şurası sentyabrın 27 - də İrana qarşı yeni Qətnamə (1835 saylı) qəbul edib. Rusiyanın təkidi ilə bu Qətnamə yeni sanksiyaların tətbiq edilməsini nəzərdə tutmur və əvvəlki sanksiyaları təsdiqləyir.

2005 - ci ildə İran Nüvə Silahının Yayılmaması haqqında Konvensiyanın əlavə protokolundan çıxıb. Bu protokol İranın nüvə obyektlərinin araşdırılmasında BMT-nin Müşahidə Şurası üçün böyük imkanlar nəzərdə tuturdu. İslam Respublikası MAQATE -nin İranın dosyesini BMT Təhlükəsizlik Şurasına göndərməsinə etiraz olaraq, bu protokolda iştirakdan imtina edib. MAQATE İranın uranın zənginləşdirilməsinin tam silsiləsini həyata keçirmək hüququn olmasını qəbul edənədək, İİR bu protokola qoşulmayacaq.

İran NSYM - dən çıxmaq qərarına gələrsə, tam təcrid olunmuş vəziyyətə düşəcək, - Taft Universitetinin (ABŞ) professoru Cəlal (Ayesha Jalal) cümə günü elektron poçtla Trend News - a bildirib. Onun rəyinə görə, bu, İslam Respublikasını əsas düşmənləri ї ABŞ və İsrail üçün zəif edəcək.

Alman ekspert Mehran Barati İranın NYSM- dən çıxmayacağı ilə razıdır. Bu müqavilədə iştirak heç kimin İrana hücum etməyəcəyinə zəmanət verir.

їİran parlamentarisinin belə bəyanatı BMT Təhlükəsizlik Şurası yeni Qətnamənin qəbuluna hazırlaşdığı vəziyyətdə İİR-in Rusiyanın dəstəyinə ümid etməsi ilə əlaqədardırї, - beynəlxalq münasibətlər üzrə ekspert, їBerlinї araşdırma mərkəzinin (Almaniya) üzvü Barati (Mehran Barati) cümə axşamı Trend News - a bildirib.

Ekspertin sözlərinə görə, Rusiyanın Qərblə əməkdaşlıqda uzunmüddətli maraqları var və buna görə də o, Qətnaməni dəstəkələyib.

Nüvə Silahının Yayılmaması haqqında Müqavilə 1968 - ci ildə imzalanıb. Hazırda 189 ölkə bu müqaviləyə qoşulub. O, giriş və 11 maddədən ibarətdir. Bu müqavilənin üç əsas prinsipi aşağıdakılardır: nüvə silahının yayılmaması, tərksilah və nüvə enerjisindən dinc məqsədlərlə istifadə hüququ.trend