İranla imzalanan sazişlər narazılıq doğurdu

İranla imzalanan sazişlər narazılıq doğurdu

Parlamentin dünənki iclasında cari məsələlərin müzakirəsindən sonra deputatlar gündəlikdəki məsələlərin müzakirəsinə başladılar. Parlamentarilər əvvəlcə Azərbaycan hökuməti ilə Küveyt hökuməti arasında imzalanmış 3 saziş ratifikasiya etdilər. Ümumiyyətlə, sözügedən sazişlər barədə məlumat verən parlamentin İqtisadi siyasət komitəsinin sədri Ziyad Səmədzadə bildirdi ki, birinci saziş Azərbaycan və Küveyt hökumətləri arasında gəlirlərə və əmlaka görə vergilərə münasibətdə ikiqat vergitutmanın aradan qaldırılması vəvergidən yayınmanın qarşısının alınması haqqındadır. Sazişin imzalanmasında məqsəd iki ölkə arasında iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi, vergidən yayınmanın aradan qaldırılması üçün iki ölkənin vergi orqanları arasında məlumat mübadiləsinin hüquqi bazasının yaradılmasıdır.

Komitə sədri dedi ki, bu saziş olmadan belə mübadilə aparmaq mümkün deyil. İkinci saziş Azərbaycan və Küveyt hökumətləri arasında sərmayələrin qarşılıqlı qorunması haqqındadır. Z.Səmədzadə bildirdi ki, bu sazişin məqsədi hər iki dövlətin digər dövlətin sərmayədarlarına lazımi şərait yaradır. Bu isə dövlətlər arasında iqtisadi münasibətlərin inkişafına və hər bir dövlətin iqtisadi cəhətdən güclənməsinə zəmin yaradır. Hər iki dövlət sərmayələrin qorunması ilə bağlı beynəlxalq hüququn prinsiplərinə uyğun olaraq öhdəliklər götürür. Üçüncü saziş isə Azərbaycan və Küveyt hökumətləri arasında ticarət sazişidir. Bu saziş iki ölkə arasında ticarət əlaqələrini inkişaf etdirmək, gücləndirmək, habelə əmtəə və xidmətlərin mübadiləsini təşkil etmək məqsədi ilə bağlanıb. Tərəflər bir-birlərinə qanunvericiliklərinə uyğun olan ən əlverişli ticarət şərtləri təklif etmək öhdəliyi götürüblər. Saziş 3 il müddətinə imzalanıb. Müzakirələrdə çıxış edən millət vəkili Aydın Mirzəzadə sazişlərin Azərbaycan-Küveyt əlaqələrini yüksək səviyyəyə qaldıracağına əminliyini ifadə etdi.

İclasda "Azərbaycan və İran hökumətləri arasında gəlirlərə və əmlaka görə verigilərə münasibətdə ikiqat vergitutmanın aradan qaldırılması və vergidən yayınmanın qarşısının alınması haqqında" Saziş də ratifikasiya edildi. Parlament Azərbaycan və İran hökumətləri arasında iqtisadi və ticari əlaqələrin inkişafı ilə bağlı sazişi də ratifikasiya etdi. Z.Səmədzadə bildirdi ki, saziş iki ölkə arasında iqtisadi münasibətlərin inkişaf etdirilməsinə xidmət edib. Saziş 5 il müddətinə imzalanıb.

İclasda çıxış edən "Müsavat" Deputat Qrupunu təmsil edən başqa bir millət vəkili Nəsib Nəsibli həmkarlarından xahiş etdi ki, səsvermə zamanı bitərəf qalsınlar. O buna səbəb kimi İranda antitürk kampaniyasının davam etməsini, azərbaycanlıların hüquqlarının pozulmasını göstərdi. N.Nəsiblinin sözlərinə görə, hazırda İranla Azərbaycan arasında da bir sıra problemlər mövcuddur. İranda azərbaycanlıların hüquqları uğrunda mübarizə aparan milli hərəkatçılar zindanlara salınırlar. "Biz bu sazişin səsverməsi zamanı bitərəf qalmaqla simvolik olaraq İrana etirazımızı bildirmiş olarıq" - deyə millət vəkili vurğuladı.

Birinci vitse-spiker Ziyafət Əsgərov söylənilən fikirlərlə razı olmadığını bildirdi. O qeyd etdi ki, millət vəkillərinin bu cür çıxışları İran-Azərbaycan münasibətlərinin inkişafına xidmət etmir. Onun sözlərinə görə, parlamentə daxil olan sazişlər hər iki ölkənin milli maraqlarına cavab verir. "Bu gün Azərbaycanla İran arasında əlaqələr inkişaf edir. Bizim mehriban qonşuluq münasibətlərimiz var" - deyə Z.Əsgərov vurğuladı. Bundan sonra səsə qoyulan səslər ratifikasiya olundu.

Parlament "Azərbaycan hökuməti və Avropa Birlikləri Komissiyası arasında çərçivə sazişi"ni də ratifikasiya etdi. Bu barədə məlumat verən Z.Səmədzadə qeyd etdi ki, çərçivə sazişi tərəflər arasında 1994-cü ilin fevralında imzalanan maliyyələşdirmə haqqında memoranduma tətbiq edilən ümumi qaydaları əvəz edir. Saziş birlik tərəfindən tam və ya qismən maliyyələşdirilən fəaliyyətin həyata keçirilməsi üçün tətbiq edilən qaydaların müddəalarını, xüsusilə də xarici valyuta, vergi və gömrük rüsumları ilə bağlı müddəaları müəyyən edir. Sazişə görə birlik tərəfindən maliyyələşdirilən fəaliyyətin həyata keçirilməsinə cəlb edilmiş ekspertlər Azərbaycanda vergiyə cəlb olunmayacaqlar. Sazişin icrası ilə bağlı əmələ gələn problemlər, məsləhətləşmələr və diplomatik yollarla həll ediləcək.
Kamil HƏMZƏOĞLU