تحلیل تلویزیون الجزیره قطر در مورد آذربایجان

اویرنجی نیوز

29 بهمن 1386, بوسيله ى اردوان



در سايت ببينيد : ارسال شده برای سلام دمکرات

این هفته بخش انگلیسی تلویزیون الجزیره قطر در برنامه مشهور سیاسی خود زیر عنوان Listening Post به بررسی موقعیت آذربایجانیهای دو سوی آراز(ارس) پرداخته و حرکت ملی آذربایجان جنوبی را مورد بررسی قرار داده است.

گزارشی از این برنامه :

در حال حاضر بیش از سه برابر جمعیت جمهوری آذربایجان، ترکهای آذربایجانی در ایران زندگی میکنند که این موضوع مشکلاتی را مابین آذربایجان و ایران ایجاد کرده است. آذربایجانیهای ایران برای دسترسی به حقوق فرهنگی و زبانی خود با دولت مرکزی اختلاف دارند و جهت رسیدن به حقوق خود و آزادی های فرهنگی و زبانی در تلاش هستند. به نظر میرسد که این اختلاف در هوا ( امواج تلویزیونی) و زمین (رفت و آمد آذربایجانیها مابین دوکشور) ادامه دارد. کشور آذربایجان یکی از جمهوریهای جنوبی اتحاد جماهیر شوروی سابق بوده که با ایران هم مرز است. وقتی شما به مدت زمان طولانی از سمت جمهوری آذربایجان در امتداد مرز به سوی ایران نگاه میکنید، احساس خوبی به شما دست نمیدهد. در حال حاضر این مرز برای تبادل کالا، رفت آمد مردم و تبادل افکار باز شده است. این مرز ملت آذربایجان را به دوقسمت تقسیم کرده است. در سمت جمهوری آذربایجان حدود 8 ملیون آذربایجانی تحت حکومت مستقل و سکولار زندگی میکنند که دارای روابط نزدیکی با غرب و ایالات متحده میباشد ولی در آن سوی مرز بیش از سه برابر این جمعیت، مردم آذربایجانی با شرایطی متفاوت در جمهوری اسلامی ایران زندگی میکنند. در حال حاضر برنامه های تلوزیونی جمهوری اسلامی حتی در فاصله 240 کیلومتری از مرز مشترک در پایتخت آذربایجان باکو قابل دریافت است و از طرفی در داخل خاک ایران در مناطق نزدیک به مرز، امواج تلویزیون جمهوری آذربایجان نیز قابل دریافت است. چندین کانال تلویزیونی ایرانی نیز در جمهوری آذربایجان قابل دریافت هستند. در موقع غروب جمعی از مردم را دیدیم که در حال تماشای برنامه های شبکه ایرانی "سحر" بودند که برای رساندن اخبار و مقاصد فرهنگی از طرف دولت ایران برای آذربایجانیهای جمهوری آذربایجان و به زبان ترکی آذربایجانی به راه انداخته شده است. این کانال تلویزیونی مخاطبان زیادی در جمهوری آذربایجان دارد. به نظر میرسد که جمهوری اسلامی در جهت القای افکار خاص به مردمی است که خارج از مرزهای ایران در حال زندگی میباشند. آذربایجانیهایی که در ایران زندگی میکنند، اطلاعات زیادی از سمت شمال دریافت نمیکنند و از طرفی به خاطر متفاوت بودن حروف الفبا از خواندن روزنامه ها و نشریاتی که در جمهوری آذربایجان منتشر میشوند محروم هستند.

دولت جمهوری آذربایجان هیچ نوع برنامه تلویزیونی ویژه آذربایجانیهایی که در ایران زندگی میکنند، پخش نمیکند. به گفته برخی از رانندگان که مابین ایندو کشور در حال رفت آمد هستند، تا 70 کیلومتری داخل خاک ایران برنامه های تلویزیونی جمهوری آذربایجان قابل دریافت و مشاهده است و مردم از این برنامه ها بسیار استقبال میکنند. از طرفی رسیدن امواج تلویزیونی جمهوری اسلامی تا باکو میتواند تهدیدی برای جمهوری آذربایجان محسوب شود، چرا که ایران قادر است به این وسیله افکار مردم جمهوری آذربایجان را منحرف سازد.

حدود یک سوم مردم ایران را آذربایجانیها تشکیل میدهند. ولی این گروه از مردم ایران اعتقاد دارند که دولت جمهوری آذربایجان برای توسعه ناسیونالسم آذربایجانی در ایران هیچکاری انجام نمیدهد. در حال حاضر ده ها هزار نفر از آذربایجانیهای ایران از ایران گریخته و شهر باکو را بعنوان محل زندگی خود اختیار کرده اند. این گروه در صدد هستند تا اطلاعات ممنوعه توسط دولت ایران را به هر نحو ممکن از مرز رد کرده و به آذربایجانیهای ایران برسانند. به نظر میرسد که هر ماه حدود 500 نسخه از روزنامه ناسیونالیستی "ترکستان Türkistan" به ایران قاچاق میشود. خواندن این روزنامه در ایران جرم محسوب میشود. مسوولین این روزنامه اظهار میدارند که آنها درصدد هستند مقادیر زیادی از این روزنامه را از راه های مختلف به آذربایجان جنوبی برسانند تا در اختیار مردم قرار گیرد. در حال حاضر آذربایجانیهای ایران موفق شده اند که کانال تلویزیونی "گوناز تی وی GünAz TV" را راه اندازی کنند که از شیکاگوی آمریکا پخش میشود.

آقای اوبالی، مسوول این تلویزیون" میگوید که ما امکانات زیادی نداریم مثلا میزی که برای پخش برنامه استفاده میکنیم از یک رستوران امانت گرفته ایم و نفراتمان کم هستند لذا مجبوریم خیلی از مواقع شبها نیز کار کنیم و در یک گوشه ای از استودیو میخوابیم. ایشان اضافه کردند که این تلویزیون تنها منبعی بود که قیام مردم آذربایجان جنوبی در سال 2006 را بطور کامل پوشش داد که این قیام ها در اعتراض به چاپ و پخش کاریکاتور تحقیر آمیز در مورد ترکهای آذربایجانی توسط رونامه دولتی ایران بر پا شده بود. آقای اوبالی اعتقاد دارد که اختصاص بودجه توسط کنگره امریکا برای پخش برنامه های تلویزیونی غیر فارسی زبان در ایران ادعایی بیش نبوده است. ایشان اعتقاد دارند که بهترین روش تغییر رژیم در ایران همکاری و متحد کردن ملتهای تحت ستم در ایران شامل ترکهای آذربایجان، عربها، بلوچ ها، کردها و ترکمن ها میباشد. اگر دولت آمریکا برای این مسئله بودجه ای اختصاص داده است، ما بیخبریم و تا آنجایی که من اطلاع دارم هیچکدام از گروهای آذربایجانی و این تلویزیون کمکی از آمریکا که موسوم به بودجه دمکراسی است دریافت نکرده اند.

صدای آمریکا برنامه ای است که توسط دولت آمریکا جهت انتقال نظرات دولت و مردم آمریکا به دیگر ملتهای دنیا در نظر گرفته شده است. جدیدا دولت آمریکا بودجه ای معادل 50 ملیون دلار امریکا جهت توسعه و پخش برنامه های رادیویی و تلویزیونی برای ایرانیها در نظر گرفته است. هیچکدام از این برنامه ها به زبان ترکی آذربایجانی یا دیگر زبانهای غیر فارسی در ایران نبوده است. مسوولین رادیو صدای آمریکا-بخش فارسی ادعا دارند که زبان فارسی تنها زبانی است که اکثر مردم ایران با آن آشنایی داشته و اختصاص بوجه به زبان فارسی تحت تاثیر فشار لابی فارسها نبوده است ولی فعالین حرکت ملی آذربایجان جنوبی نظر متفاوتی داشته و اعتقاد دارند که این مسئله در نتیجه نفوذ شوونیستهای فارس بوده است.

پرفسور غلامرضا صبری تبریزی، رئیس کنگره آذربایجانیهای دنیا اعتقاد دارد که هرگونه حمایت مستقیم ایالات متحده از آذربایجانیها در ایران میتواند در احقاق حقوق زبانی و فرهنگی آذربایجانیهای ایران تاثیر منفی گذاشته و این حمایتها بهانه دولت ایران جهت متهم کردن حرکت ملی آذربایجان به جاسوسی برای غرب و آمریکا خواهد بود. به نظر ایشان اگر این حمایتها تنها بصورت تشویق حرکت ملی آذربایجان و اعلام نفرت از اقدامات دولت ایران در نقض حقوق آذربایجانیها باشد، مفیدتر خواهد بود و نیازی به کمک مستقیم وجود ندارد.

در حال حاضر حق آموزش به زبان مادری در مدارس و چاپ نشریات برای آذربایجانیها و دیگر اقلیت های زبانی در ایران بعنوان یک آرزوی دشوار باقی مانده است. همین مسئله میتواند باعث نگاه و توجه اقلیت های ایرانی به خارج از مرزها شود.

لینک برنامه تلویزیونی شبکه الجزیره در مورد آذربایجان از یوتیوب:

http://www.youtube.com/watch?v=iPqc9NhQhY8

*-در این برنامه مجری به اشتباه جمعیت ترکهای آذربایجانی را حدود دوبرابر جمعیت ساکن در جمهوری آذربایجان قید کرده بود که در متن تصحیح و به بیش از سه برابر تغییر داده شد